δημιουργική κοινότητα

Ο Ιόλας χτίζει το σπίτι του γύρω στο ’50. Διαμορφώνει τον κήπο με μαρμάρινα τραπέζια, υστεροβυζαντινές κολώνες, επιτύμβιες πλάκες, πλακόστρωτο σχεδιασμού Πικιώνη, και φυτεύει “Ελληνικά” -όπως τα οραματίστηκε- δέντρα, κατά κύριο λόγο ελιές. Έτσι δημιούργησε περάν της δικής του εστίας και τις καλύτερες συνθήκες προς εγκατάσταση των πουλιών του κήπου του, τα οποία μαθαίνουμε από μαρτυρίες περιοίκων ότι προστάτευε από τους επίμονους, νεαρούς κυνηγούς της γειτονιάς. Και για αρκετά χρόνια το φυσικό περιβάλλον συνυπήρχε αρμονικά με τον άνθρωπο Ιόλα. Ενώ εκείνος πηγαινοερχόταν σε κοσμοπολίτικες γειτονιές του κόσμου, το σπίτι δεχόταν αρχιτεκτονικές επεμβάσεις και προεκτάσεις, τα δέντρα και τα φυτά μεγάλωναν, τα πουλιά έχτιζαν νέες φωλιές και μεγάλωναν τα μικρά τους κυνηγώντας σκουλίκια και σκαθάρια. Ώσπου μια μέρα η συμβίωση άλλαξε ισορροπίες, ο Ιόλας πέθανε, το σπίτι σφραγίστηκε και λεηλατήθηκε πολλές φορές. Με αφορμή την εγκατάλειψη της έπαυλης αναπτύχθηκε ανεμπόδιστα το φυσικό τοπίο που την περιβάλλει. Ο κήπος είναι ο πλέον μόνος κατοικήσιμος -από φυσικά όντα- χώρος του οικοπέδου. Εκεί, συμβιώνουν τα θραύσματα των σπασμένων μαρμάρινων τοίχων του κτιρίου, τα απομεινάρια των μαρμάρινων παγκακιών και τραπεζιού, το βάθρο του γλυπτού της Niki de Saint Phalle, το πλακόστρωτο του Πικιώνη, τα δέντρα και φυτά του Ιόλα και πολλά πουλιά (πρέπει να μάθω τι είδους πουλιά!).

Ο κύριος Θεόδωρος εκτρέφει καρδερίνες σε κλουβιά στο μπαλκόνι του 5^ου ορόφου της πολυκατοικίας που μένει, με σκοπό να τις ακούει να κελαηδάνε στον ελεύθερο χρόνο του. Για να εκπαιδεύσει τις καρδερίνες να κατακτήσουν το επιδιωκόμενο κελάηδισμα τις ηχογραφούσε και μόνταρε τους ήχους στις κασέτες ώστε να έχει προ ηχογραφημένο το ιδανικό κελάηδημα που στη συνέχεια τους έβαζε να ακούν. Με σκοπό πάντα να το επαναλάβουν ζωντανά, να παράξουν τον τέλειο, για τον ίδιο, ήχο. Τα χειρόγραφα σχόλιά του πάνω στις κασέτες είναι του τύπου «ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ ΚΑΛΗ», «ΚΑΛΟΥΤΣΙΚΗ», «ΘΕΛΕΙ ΔΙΟΡΘΩΣΗ», «ΟΧΙ ΚΑΛΗ». Ο κύριος Θεόδωρος μεγαλώνει, δε μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στον καθαρισμό και περιποίηση των καρδερίνων του, μετακομίζει στο νησί του και οι ήχοι παραμένουν στις κασέτες.

Μια πρώτη ιδέα είναι, μέσα από τις δύο αφηγήσεις, να μελετήσω αρχικά κοινές έννοιες όπως η εστία, η ελευθερία, αλλά και το όραμα. Μέσα από τη γειτνίαση των προ ηχογραφημένων και ζωντανών ήχων πουλιών, το κοινό στοιχείο ανάμεσα στις 2 ιστορίες, θα διερευνήσω την έννοια του πραγματικού και του κατασκευασμένου. Πιο συγκεκριμένα σκέφτομαι να δουλέψω με μέρος του αρχείου του κ. Θ. που περιέχει τους προ ηχογραφημένους ήχους κατά κύριο λόγο καρδερίνων. Κατά τη διάρκεια μιας περφόρμανς στο χώρο της αυλής, θα παράγω ένα “ζωντανό”(live) ηχοτοπίο, μοντάροντας αυτά τα ιστορικά πλέον, ηχητικά στοιχεία. Μετά την περφόρμανς και κατά τη διάρκεια της έκθεσης, το μαγνητόφωνο θα παίζει τους μονταρισμένους από εμένα ήχους, και έτσι η γειτονιά, για λίγο χρόνο θα ακούει μαζί με τους φυσικούς και τους παράγωγους, φιλοξενούμενους στον κήπο του Ιόλα ήχους, που κάποτε ο κύριος Θ. είχε οραματιστεί και κατασκευάσει.

Περιγραφή έργου σε εξέλιξη:
εγκατασταση με φωτογραφιες απο τοιχους του κτήριου μεσα σε χρυσές κορνιζες.

Σκέψεις πίσω από αυτό:
Στο χώμα, όταν δεν καλλιεργείται κάτι, φυτρώνουν αγριόχορτα και αγριολούλουδα. Στις επιφάνειες που μένουν άδειες κι αφρόντιστες εμφανίζονται ρωγμές, η φθορά του υλικού, graffiti…Αυτό συμβαίνει παντού.
Αρέσκομαι να σταχυολογώ τέτοιες εικόνες σαν να μαζεύω αγριολούλουδα. Εδώ το βλέπουμε να συμβαίνει  σε ενα κουφάρι , ενος ρημαγμένου ναού της τέχνης  ή ίσως καλύτερα σ ένα εγκαταλειμμένο πρώην πολυτελέστατο οίκο ανοχής της τέχνης  (εφόσον ο Ίολας  ήθελε να τον λένε νταβατζή της τέχνης).
Έτσι στις εικόνες που σταχυολογώ  από αυτό το μέρος, τους πρέπουν χρυσές κορνίζες που υπογραμμίζουν ότι το πλαίσιο είναι πάντα  αυτό που ορίζει την αξία ενώ η τέχνη απλά υπάρχει γιατί δεν μπορεί την ανυπαρξία. 

Στόχος μου είναι να συλλέξω διαφορετικές αφηγήσεις με κεντρικό σημείο τη βίλα Ιόλα, έτσι ώστε να σχηματιστούν πολλές εκδοχές του ίδιου κτιρίου και αυτό να αποτυπωθεί στο εικαστικό έργο.

Ερωτήσεις και κατευθύνσεις
Ποια είναι η πρώτη ανάμνηση από τη βίλα; Και ποια η πιο έντονη.
Περιγράψτε τη βίλα. Τι σας αρέσει περισσότερο.
Κάτοικοι και επισκέπτες της βίλας. Ιστορίες και φήμες που μπορεί να κίνησαν το ενδιαφέρον.
Αν θυμάστε κάποιο γεγονός που να συνδέεται με το κτίριο ή το χώρο.
Με ενδιαφέρει μια απλή περιγραφή της βίλας όσο και μια προσωπική ανάμνηση στο χώρο.
Θα ήθελα να αποτυπωθεί η ανάμνηση του κτιρίου μέσα από ένα γεγονός ή η περιγραφή του σε σχέση με τον άνθρωπο που αφηγείται.

Τίτλος έργου: Frame
Υλικά: εγκατάσταση στον κήπο της βίλας, μικτή τεχνική (πλαίσια κατασκευασμένα από διάφορα υλικά)
Χρονολογία 2020
Μέγεθος πλαισίων 90 εκατοστά περίπου το κάθε ένα

Η ιδέα για την εγκατάσταση με τίτλο Frame προέρχεται από μια φωτογραφία που είχα βγάλει το 2011 από το εσωτερικό της βίλας Ιόλα. Πρόκειται για ένα άδειο πλαίσιο στον μαρμάρινο τοίχο του δωματίου με το μαρμάρινο τραπέζι που προφανώς προοριζόταν για να «πλαισιώσει» κάποιον πίνακα από την περίφημη συλλογή του Ιόλα. Ίσως κάποιον Πικάσο ή Ματίς. Τώρα ο πίνακας λείπει και το πλαίσιο από λευκό μαρμάρινο πηχάκι μοιάζει σαν ένα τυφλό παράθυρο, ή σαν λευκός καμβάς. Ο συλλέκτης είχε τοποθετήσει μόνιμα το έργο στο σημείο εκείνο, και ήταν τόσο σίγουρος για την επιλογή του που «πλαισιώνει» το έργο με μάρμαρο, για να μη φύγει ποτέ από εκεί. Η φωτογραφία προοριζόταν να  αποτελέσει μέρος της φωτογραφικής μου σειράς «Landscapes Behind». Στις φωτογραφίες αυτές απεικονίζονται σημάδια από κάδρα στους τοίχους τα οποία έχουν δημιουργηθεί από το χρόνο, την υγρασία, είναι δηλαδή σημάδια «αχειροποίητα» όπως σημειώνει ο ιστορικός τέχνης Κώστας Ιωαννίδης στο κείμενο του καταλόγου. Εδώ το σημάδι είναι χειροποίητο, καμωμένο από ανθρώπινο χέρι και γι αυτό η φωτογραφία αυτή αντιστάθηκε, δεν έγινε ποτέ μέρος των Κρυμμένων Τοπίων.

«33 ερωτήσεις / 33 questions», κείμενα / εικόνες / ιστός / web, art object + art book

Ο Κώστας Ντάφλος, οργανώνει ένα διαδραστικό παιχνίδι ερωταπαντήσεων, αρχικά ανάμεσα στα μέλη της ομάδας (με προοπτική ανοίγματος σε ευρύτερους κύκλους συμμετεχόντων), με στόχο την απόκτηση ενός γλυπτικού «επάθλου». Κινείται ανάμεσα σε ανθρωπολογικά, κοινωνιολογικά και καλλιτεχνικά τεκμήρια του αποθετηρίου που βρίσκεται υπό συγκρότηση και λειτουργεί παιγνιωδώς αποδομητικά, μεταξύ πληροφόρησης και εννοιολόγησής τους. Έτσι στην ουσία, το τροφοδοτεί επιτελεστικά με νέα δεδομένα, μέσα από τις ερμηνείες και τις μυθοποιητικές προβολές των συμμετεχόντων. Η πρότασή του αποδεσμεύεται από τη χωρικότητα του τόπου, προσαρμοζόμενη στη συνθήκη, χωρίς να αποκλείει την επιστροφή στον τόπο. Οι επιρροές του πηγάζουν από τα κινήματα της mail art, dialogical art και archive art, τη φιλοσοφική θεώρηση της αποδόμησης και τις λογοτεχνικές – ανθρωπολογικές μυθοποιητικές εκδοχές.

Εντυπώσεις – Εν τυπώσεις.
Σφραγισμένα θραύσματα μαρμάρων.
2011-

Το έργο “Εντυπώσεις – Εντυπώσεις”, αποτελείται από λευκά θραύσματα μαρμάρων τα οποία έχουν σφραγιστεί με εικόνες που κυριαρχούν στα Μ.Μ.Ε.

Παρουσιάστηκε το 2011 στο ΧΥΖ Outlet , στην τρίτη μπιενάλε της Αθήνας “Μονόδρομος”. Το 2012 στο  Action field Kodra Vanishing Point, και το 2014 στην έκθεση Melencolia στην γκαλερί  Ελευθερία Τσέλιου.
Επίσης το έργο ήταν ενεργό “προς εγκατάστασιν” στο θεατρικό έργο “Στον Τύχωνα / У Тихона / To Tihona” Fyodor Mikhailovich Dostoyevsky, με τον ηθοποιό και σκηνοθέτη της παράστασης Γιάννη Τσορτέκη.

Το έργο  είναι ένας προσωπικός ή συλλογικός  θρήνος, για το μνημείο που δεν μπορούμε να υψώσουμε, για την ιστορία μας που ίσως ντρεπόμαστε να αφηγηθούμε. Όταν σε μια επιφάνεια άσπιλη, λευκή, γραφτεί μια πληροφορία, τότε αυτή η επιφάνεια χάνει την αγνότητά της για πάντα. Κάθε θραύσμα από αυτήν την εγκατάσταση είναι φορέας της πληροφορίας, της μνήμης και αυτής της ενοχής. 

Σκεφτόμουν, πόσο εύστοχο θα ήταν αν η εγκατάσταση τοποθετούνταν στον χώρο της αυλής, κάτω από τις κολώνες Δωρικού ρυθμού.
Το 2011 στην πρώτη έκθεση του έργου προέτρεπα τους επισκέπτες να πάρουν ένα κομμάτι μάρμαρο μαζί τους και ένιωθα σαν να τους προτρέπω να  αναλάβουν ένα μέρος/ μια αναλογία , της ευθύνης για τον κόσμο που ζούμε. Αυτό ακριβώς θα πρότεινα και στην παρούσα συνθήκη ώστε αυτό το μικρό θραύσμα να μας υπενθυμίζει ότι εμείς ευθυνόμαστε για την ιστορία μας και οφείλουμε  να κάνουμε ότι καλύτερο μπορούμε.

«Ο μάγος»

Ο μάγος τοποθέτησε το καπέλο πάνω στο τραπεζάκι και λέγοντας ακαταλαβίστικα λόγια έβγαλε ένα Λαγό από το καπέλο.
Οι θεατές χειροκρότησαν.
Ο μάγος στην επόμενη παράσταση κοίταξε τους θεατές ,είπε τα ακαταλαβίστικα λόγια του και από το καπέλο έβγαλε μια κατσίκα.
Οι θεατές ζητωκραύγασαν!
Ο μάγος περίμενε ότι στην επόμενη παράσταση οι θεατές θα εκπλαγούν και είχε δίκιο, όταν από το καπέλο έβγαλε ένα ελέφαντα.
Αυτό που δεν είχε προβλέψει ήταν ότι οι θεατές φώναζαν μπράβο το καπέλο σου είναι μαγικό, θεϊκό, υπέροχο. Όποιος έχει τέτοιο καπέλο μπορεί να κάνει θαύματα!
Στην τελευταία παράσταση ο μάγος πέρασε μπροστά από το κοινό του πλησίασε το καπέλο έβαλε το κεφάλι του μέσα και άρχισε να χώνεται μέχρι που εξαφανίστηκε!
Οι θεατές έμειναν με το στόμα ανοικτό!

Και τώρα… τι θα κάνουμε το καπέλο χωρίς το μάγο?

«Το γεύμα»
Ο οικοδεσπότης σήκωσε το ποτήρι και φώναξε: «Απολαύστε το γεύμα!»
Οι καλεσμένοι χαμογέλασαν ηδονικά και έπεσαν με τα μούτρα στο φαί.
Αυτό επαναλαμβανόταν για αρκετό καιρό, μέρες, χρόνια. Τα φαγητά ποτέ δεν ήταν ίδια με τα προηγούμενα, ούτε το κρασί, τα γλυκά, τα φρούτα.
Κάθε μέρα οι καλεσμένοι καθόντουσαν στις θέσεις τους, κοίταζαν με ένα φιλήδονο βλέμμα, τον οικοδεσπότη, και ρώταγαν:
«Και σήμερα τι εκλεκτό μας έχετε;»
Στα αλήθεια τους είχε κακομάθει, δεν τους χάλαγε ποτέ τα χατήρια και αυτοί σε αντάλλαγμα τον αποθέωναν. Εξάλλουείχε την καρέκλατου στην κορυφή ενός τραπεζιούπου φιλοξενούσε το γεύμα του αιώνα!
Ώσπου μια μέρα ο οικοδεσπότης δήλωσε μπροστά σε ένα άδειο τραπέζι ότι το γεύμα έφτασε στο τέλος του.
«Οι συνταγές τελείωσαν» είπε, «δεν ξέρω τι άλλο να δώσω διαταγή να μαγειρέψουν».
Οι καλεσμένοι που είχαν μάθει ότι 08:00 σερβίρετε το γεύμα άρχισαν να φωνάζουν και να πλησιάζουν απειλητικά στο μέρος του.
«Θέλουμε κάτι πιο εκλεκτό» είπαν, δαγκώνοντας τα έπιπλα, τα τραπεζομάντηλα, τις καρέκλες, γρυλίζοντας και κραυγάζοντας σαν άνθρωποιτων σπηλαίων.
Τα φώτα έσβησαν και όταν ξανάνοιξαν το ρολόι του τοίχου έδειξε οχτώ, το τραπέζι ήταν στρωμένο, η καρέκλα στην κεφαλή του ήταν άδεια και οι καλεσμένοι ήρεμοι, καθόντουσαν στις θέσεις τους.
Ήταν έτοιμοι να φάνε τον πιο εκλεκτό μεζέ.

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην γειτονιά του Ιόλα. Από την εφηβεία μου, την δεκαετία του ΄90, το μόνο που θυμάμαι είναι η αρπαγή, η εγκατάλειψη και η αποσύνθεση του χώρου, αργή και σταθερή. Όλοι ήθελαν ή θα ήθελαν ένα κομμάτι του, υλικό ή άυλο για την όποια εκμετάλευσή του πρός όφελός τους, λες και το οτιδήποτε που σχετίζεται μαζί του έχει την μαγική ικανότητα να σε κάνει Ιόλα. Όταν λοιπόν μου προτάθηκε να συμμετάσχω στο πρότζεκτ, ήταν σχεδόν αναπόφευκτο το τι θα κάνω.

Η πρότασή μου είναι ένα συμμετοχικό γλυπτικό έργο, ας το πούμε πάζλ, ξύλινο διαστάσεων 120cm x 160cm. Τα κομμάτια του θα είναι είτε τετράγωνα και ορθογώνια παραλληλόγρραμμα είτε μόνο ορθογώνια παραλληλόγραμμα (θα το ορίσει η σύνθεση). Μεταξύ τους θα είναι ανισομεγέθη και ανισοπαχή. Στην συνολική εικόνα που θα συγκροτούν θα υπάρχει σχεδιασμένη η μορφή του Ιόλα, γραμμική και μονόχρωμη. Στα επιμέρους κομμάτια του έργου θα υπάρχει επίσης η μορφή του, και εδώ γραμμική και μονόχρωμη, και το μέγεθός της θα ορίζεται από το κάθε κομμάτι ξεχωριστά. Θα λειτουργεί δηλαδή σαν αυτόνομο έργο και ταυτόχρονα θα είναι και μέρος του όλου.
Το ενδιαφέρον, για εμένα τουλάχιστον, είναι ότι ο καθένας ή η καθεμία θα μπορεί πάρει ένα κομμάτι του έργου, το οποίο θα  μπορεί να «σταθεί» και μόνο του, μέχρι να τελειώσουν. Η αποδόμηση του έργου για εμένα είναι η πραγματικότητα που έχω γνωρίσει και συνήθως αναπαράγουμε τα βιώματά μας, οπότε και εδώ θα μπορείς να πάρεις από το έργο ότι σου αρέσει.
Όλο αυτό το κάνω ελπίζοντας ότι κάποια στιγμη θα λήξει αυτή η πολυετής διαμάχη που αφορά στα πάντα γύρω από τον Ιόλα και το σπίτι του, η Βίλα Ιόλα, το μόνο στο οποίο μπορούμε να αναφερθούμε γιατί πλέον είναι δημόσιο (Δημοτικό) περιουσιακό στοιχείο, θα αναμορφωθεί και θα συνεχίσει να υπάρχει μέσα από την νέα του ιδιότητα-ταυτότητα.

Πρόταση εικαστικού έργου σε εξέλιξη και συμμετοχικής δράσης για το πρότζεκτ «Ι-όλα ή τίποτα»

Τίτλος:  Xωρίς τίτλο
Υλικό:  Styrofoam – Κόλλα – Θαλάσσιοι χάρτες πολεμικού Ναυτικού – Ακρυλικά –Led- Φουλάρι.
Διαστάσεις: 130 Χ 80 Χ 45cm (ύψος μεταβλητό) 

Ερμαφρόδιτο έργο σε εξέλιξη πού σαν  ιδέα γεννήθηκε  το 2009. Η υλοποίησή του ξεκίνησε το 2017, συνεχίζεται το 2020 με την ευκαιρία της αλληλεπίδρασης και δημιουργίας στον τόπο μας με άλλους.

Αναφορές:
Oικογένεια Χελωνίδες (Ζωολογία-επιστημονική μελέτη)
Χελώνα σύμβολο αιώνιο. Αντιπροσωπεύει τη σταθερότητα, δύναμη, γενναιοδωρία. Κρατούσε στην πλάτη της τη γη διηγούνται μύθοι πολλών ιθαγενών λαών.
Ο βράχος ΟΥΛΟΥΡΟΥ στην Αυστραλία θεωρείται από τους μεγαλύτερους μονόλιθους στον κόσμο και η δημιουργία του, καθώς οι άνεμοι φυσούσαν, συνδέεται με το «Πνεύμα της χελώνας», όπου πραγματοποιούνται ακόμα και σήμερα  μυστηριακές τελετές από τους Αβορίγινες.
Η χελώνες ανήκουν  στην ομοταξία των πρωτόγονων ερπετών, καθοδηγούνται από την όραση (διακρίνουν τα βασικά χρώματα) όσφρηση και κυρίως την ακοή, που βασίζεται σε κραδασμούς υποστρωμάτων.
Έχουν ανεπτυγμένη την αίσθηση του τόπου (φιλοπατρία) πέφτουν σε χειμερία νάρκη και γεννούν αυγά. Στη φύση αν εξαιρέσουμε τα αρπακτικά και τον άνθρωπο δεν έχουν άλλους εχθρούς.
Το καβούκι  είναι οστέινο προστατεύει το σώμα από τα εσωτερικά όργανα, σαν ένα θωρακισμένο κλουβί, το οποίο φοράει, φαίνεται σκληρό αλλά δεν είναι πανοπλία.   
Τα πρώτα ζώα που ταξίδεψαν στο φεγγάρι το 1968 και γύρισαν ζωντανά ήταν ένα ζευγάρι χελώνες από τη Ρωσία.
Δεν έχουν φωνητικές χορδές και δόντια αλλά μπορούν να κάνουν δυνατούς ήχους, να γίνουν αδίστακτα αρπακτικά και να επιταχύνουν περισσότερο απ’ όσο φανταζόμαστε.
Γίνονται τρομεροί ανιχνευτές όταν έχουν σεξουαλικές ορέξεις, ζούνε έως 120 χρόνια και το χέλυο έχει χρησιμοποιηθεί ως έγχορδο μουσικό όργανο στην αρχαιότητα. Είναι είδος προστατευόμενο.

Προσωπικές σκέψεις:
Μέσα από το  έργο μου θα ήθελα να απευθυνθώ σε ένα κοινό που να μπορέσει να συγκινηθεί, να προσπαθήσει να καταλάβει τους συμβολισμούς, να ενοχληθεί, να δοκιμάσει τα συναισθήματα του και να είναι ενεργητικό.
Να δει την πραγματικότητα με άλλη ματιά και το θετικό αποτέλεσμα προς την κοινότητα μέσα από τη δύναμη των αξιών του διαλόγου, της σκέψης και των έργων τέχνης.
Εμείς φτιάχνουμε γέφυρες επικοινωνίας μεταξύ δημιουργού και κοινού ώστε να καταφέρουμε το εγώ να γίνει εμείς. Να διορθώσουμε σφάλματα ανθρώπων παρελθόντος χρόνου, είτε από την μία πλευρά, είτε από την άλλη, δεν μπορούμε,  ότι έγινε, έγινε.
Ξεκινώντας λοιπόν, βάζουμε θεμέλια στο καινούργιο με αγνότητα και θετικότητα προς το μέλλον μέσα από την τέχνη, μέσα από την αγάπη μας προς τη φύση και μέσα από την αλληλεπίδραση με την κοινότητα.
Η σχέση τέχνης και κοινωνίας είναι ιδιαίτερα στενή γιατί δημιουργείτε πολιτισμός και ιστορικότητα.

«Το κλειστό πατζούρι είσαι εσύ, ο αέρας που το ανοίγει είμαι εγώ». Οδυσσέας Ελύτης

Όμως ας προσπαθήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε το υποκείμενο με το αντικείμενο τη σχέση μεταξύ τους και τα συμβολικά νοήματα που εκπέμπουν. Φυσικά ευελπιστούμε να γίνει υλοποίηση της παρουσίασης όλων των έργων στον περιβάλλοντα χώρο του κτήματος, αλλά αν υπάρξει θέμα θα  παλέψουμε για άλλη φιλοξενία.
Το έργο έχει ήδη αποκτήσει για τον εαυτό του, μέσα από εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες, ένα παρελθόν από τις εμπειρικές καταστάσεις του covid-19, μια ιστορία χειμερίας νάρκης, που όμως η επιβολή γίνεται συνειδητά από το δημιουργό του και η ένταση της στιγμής της υλοποίησης και της σκέψης χάνεται. Ο χρόνος παγώνει. 
Έτσι ακριβώς μέσα από κοινωνικοπολιτικές σουρεαλιστικές καταστάσεις τολμώ να πω, το κτήμα  Ιόλα πάρα πολλές φορές μη στηρίζοντας το, γίνεται εθισμένος άνθρωπος, ερειπωμένος, κραυγάζοντας  βοήθεια, αναζητώντας την υπόσταση που του πρέπει, σιγά σιγά καταρρέει,  λεηλατώντας το λεκτικά και πρακτικά  χτίζουμε τοίχους στις διόδους της  λάμψης του φωτός και της ελπίδας.                         
Έτσι βεβιασμένα γίνετε απολίθωμα καβούκι μέσα στο καβούκι.
(Ο συγχωρεμένος) ήταν ταξιδιάρης, έξυπνος, κοινωνικός στην ελίτ, αγαπούσε τις τέχνες ως χορευτής, ως μοντέλο, ως συλλέκτης, γοητευτικός, ωραιοπαθής, αλαζόνας, ευκατάστατος, γενναιόδωρος, ζωηρός σαν πολυμήχανος Οδυσσέας.
Και βρήκε την Ιθάκη του σ’ ένα τόπο που γι αυτόν ήταν μαγικός, με πολλά παραδεισένια όνειρα, με πολλά λουλούδια, με πολλά δένδρα και πολλά πουλιά και φίδια και σαύρες και αγαπημένους σκύλους και χελώνες. Φτιάχνει την φωλιά του, την αγαπά  και θέλει να την  χαρίσει όταν φύγει από τη ζωή.
Η  αίσθηση του τόπου τον δένει  με το χώμα, υποκείμενο και αντικείμενο χαράζουν πορεία με ίχνη και  αποτυπώματα, το ένα επάνω στο άλλο.
Το πνεύμα της χελώνας προστατευτικό, το θωρακισμένο σπίτι καβούκι τον αγκαλιάζει, τον κρύβει «Όσα θέλω εγώ να δείτε, θα δείτε». Η χειμερία νάρκη που πέφτει, είναι για λίγο. Οι αισθητικές απολαύσεις τον οδηγούν. Ανιχνεύει για τέχνη, ανιχνεύει συντροφιά, αφουγκράζεται, βλέπει  και με οξυμένη όσφρηση και ισχυρό θέλω, μεταμορφώνεται σε αρπαχτικό  απολαμβάνοντας τις ομορφιές που τον περιβάλλουν.
Ενοχλεί. Η φαντασία της κοινότητας γίνεται υπερρεαλιστικό κίνημα, γκρεμίζουν γέφυρες. Το πνεύμα της χελώνας έχει δύο εχθρούς, τα αρπακτικά πτηνά και τον άνθρωπο.
Το Χέλυο φαίνεται σκληρό αλλά δεν είναι και πανοπλία.
Εξερευνώντας ένας ατέρμονος Σουρεαλισμός ανοίγει νέους ορίζοντες.
«Δεν ισχυριζόμαστε πώς θα διορθώσουμε σφάλματα. Σκοπεύουμε όμως να τους δείξουμε πόσο εύθραυστες  είναι οι σκέψεις» Αντρέ Μπρετόν.

Επιρροές:
Τέχνη της γης και εννοιολόγηση (η ιδέα γεννά την τέχνη) 
Εντροπία: Ο βαθμός αταξίας ενός δυναμικού συστήματος και η δυνατότητα διάσωσης ενός κατεστραμμένου τοπίου.   
Υπερρεαλισμός: Αληθινή λειτουργία της σκέψης χωρίς προκαταλήψεις.

Διάδραση με την κοινότητα:
Καθώς ο θεατής έχει τη δική του προσωπική εμπειρία θα επιχειρήσω – διεκδικήσω μια συνομιλία για το εννοιολογικό πλαίσιο του έργου, τη μελέτη της εξέλιξης, την ψυχή του και το μήνυμα που αφήνει στην σκέψη μας.
1      Θα ζητηθεί να βάλουν χρώματα  με λαδοπαστέλ σε χαρτί κανσόν 20cm.15cm περίπου και αυτό θα περαστεί με μαύρη τέμπερα, θα σχεδιάσουν μια χελώνα με κάτι αιχμηρό  όπως μπορούν,   και πριν στεγνώσει,   θα το τυπώσουν σε κορμούς δέντρων ή σε όποιο σημείο θέλουν  ώστε το intex αποτύπωμα να ακολουθεί τα βήματα των  πνευμάτων και τη συνέχεια του έργου μου, να μοιραστούν μέρος της ψυχής του. 
2   Με άλλο τρόπο σαν φροτάζ αποτύπωμα χελώνας σε λεπτό χαρτί μόνο με παστέλ σε σημεία. (πάτημα με μολύβι) 3  Κατασκευή ταΐστρας για τα πουλιά με πλαστικά μπουκάλια (άσχετο με το έργο μου, αλλά σχετικό με τη διάδραση μεταξύ μας, το φυσικό περιβάλλον και τα έργα συναδέλφων καλλιτεχνών)

ΣηματΟΔΟτώ

Μία έρευνα για τα ΜΜΕ και ιδιαίτερα τον έντυπο τύπο με αφορμή τις δημοσιεύσεις για τον Ιόλα. Ένας μηχανισμός εξουσίας ως κατηγορία λόγου ηθικής και αξιών. Μία σύζευξη λέξεων και επιστροφής των σημείων, με γράμματα και εικόνες γραμμικά βαλμένα σε έναν μηχανισμό που ξετυλίγει και τυλίγει.

Το έργο είναι συμμετοχικό και διαμορφώνεται επί τόπου. Αποτελείται από δημοσιεύματα που προέρχονται από τον εγχώριο τύπο της εποχής του ’80 και από τον σύγχρονο τύπο.

Ποια είναι  η σύνδεση κειμένου και εικόνας; Τι διαμεσολαβεί μεταξύ αυτών των δύο πληροφοριών; Πόσο επηρεάζει την αντίληψη  των κοινωνιών και διαμορφώνει το αξιακό τους σύστημα; Μπορεί η σκέψη να δραπετεύσει από το «ορισμένο» του μηνύματος; 

Στον έντυπο τύπο το γλωσσικό μήνυμα είναι  παρόν σε κάθε εικόνα όπου η αφήγηση της πληροφορίας έρχεται  μέσα από την φυσικότητα του συμβάντος. Αναπαριστά την πραγματικότητα αλλά συγχρόνως δεν την εκφράζει. Το κείμενο επιδρά ως ο κατασταλτικός μηχανισμός στην πληροφορία και  διαμορφώνει μια τάξη πραγμάτων μέσω των λέξεων. Καθοδηγεί, εκτρέπει, οριοθετεί καταστάσεις και εργαλειοποιείται όταν δεν προκύπτει από την κοινωνία ως μια αδιαχώριστη ζωντανή μορφή. Τότε το κείμενο καθιστά την πληροφορία ως μια ατομικευμένη ύπαρξη που υποχρεούται να προσαρμόζεται αδιάκοπα στις απαντήσεις και στα ερωτήματα  που της θέτει η επικαιρότητα. Κείμενο και εικόνα εδρεύουν στο επίπεδο όπου επενδύονται η ηθική και η ιδεολογία μιας κοινωνίας.

Πρόταση συμμετοχικής δράσης και αυτόνομου γλυπτικού έργου για το συμμετοχικό πρότζεκτ «Ι-όλα ή τίποτα»

«Μετά την θυσία,…αναγέννηση, αναδημιουργία;»
«After the sacrifice…renaissance, reconstruction?»

Το σημείο που εστιάζω στη βίλα Ιόλα είναι η φθορά-καταστροφή που υπέστη το κτίριο σαν αρχιτεκτονήμα και τα έργα εντός και εκτός κτιρίου.
Αρχικά, σε πρώτη ματιά και επαφή, με εντυπωσιάζουν οι δύο κολόνες με τα κιονόκρανα, που στην βάση τους στηρίζονται από ένα κριάρι στο πρώτο και έναν λέοντα στο δεύτερο, λειτουργώντας σαν όρια στην πύλη της εισόδου. Το κριάρι υπάρχει και σε άλλα σημεία – μέρη του κτιριακού κελύφους και διακρίνονται ως σύμβολα, πιθανόν με επιρροές από την αρχαιοελληνική μυθολογία, την λαϊκή παράδοση κ.α.        
Το κριάρι είναι σύμβολο της δημιουργικής ορμής και του πνεύματος, στοιχείο της φωτιάς όπου μέταλλο σίδηρος, θεός Άρης σύμβολα πολέμου και εξουσίας, π.χ. ο Μ. Αλέξανδρος το φοράει σαν σύμβολο στο κεφάλι.

Η προσέγγιση μου για την δράση με την κοινότητα είναι ένας συνδυασμός σκέψεων και εννοιών όπως προέκυψε, μετά τα γεγονότα της καραντίνας-εγκλεισμού και σαν γέφυρα που θέλω να συνδέσω – συνθέσω, παραθέτω τα κάτωθι:
Καταρχήν προέκυψαν κάποιοι συνειρμοί σε συνάφεια με τα σχετικά στοιχεία που υπάρχουν και κατά κάποιο τρόπο εκθέτω την ιδέα μου. Ξεκινώ με δυο έννοιες:
Lockdown: Απαγόρευση εισόδου-εξόδου, εγκλεισμός στο σπίτι (χώρος) φυλακή – κελί, κινητικός περιορισμός και κοινωνικός αποκλεισμός.
Lock in syndrome: Σύνδρομο του εγκλεισμού (σώμα-χώρος), κλειδωμένος στο σώμα μόνο οι πνευματικές λειτουργίες είναι άθικτες και η επικοινωνία με τα μάτια, κινητικός περιορισμός και κοινωνικός αποκλεισμός.
Άρα ο χώρος – το σώμα ενώ έχει όρια, πλαίσια σύνορα, δέχεται περιορισμό και εγκλεισμό (χώρος-σπίτι, χώρος-βίλα, χώρος σώμα).

Στα πλαίσια του εγκλεισμού έχουμε και την έννοια της «θυσίας» εκούσιας απώλειας, προκειμένου να επιτευχθεί κάποιος στόχος, μια θυσία μπορεί να έχει και την μορφή ταφής, αφιερώσεως ή καταστροφής πολύτιμων αντικειμένων, γεγονός που στη βίλα έχει ήδη συμβεί ως καταστροφή και φθορά και στη συνέχεια εγκλεισμό.
Η θυσία μεταφορικά έχει και την εκούσια ερμηνεία προσφορά που συνεπάγεται προσωπικές υλικές ή ηθικές παραχωρήσεις, άρα θυσία – εγκλεισμός με κάθε τίμημα.
Στην μυθολογία συναντάμε την θυσία συγκεκριμένα στο χρυσόμαλλο Δέρας που απέμεινε από το κριάρι που έστειλε η Νεφέλη για να σώσει το γιό της από την θυσία – συμβολισμός.

Το κριάρι και ο λέοντας που ουσιαστικά είναι σύνορα – όρια της βίλας, στην προκειμένη έχουν ήδη θυσιαστεί και υποστεί την καταστροφή. Εδώ θέλω να εστιάσω στον αποσυμβολισμό και ξανά στο συμβολισμό, κάνοντας δράση μαζί με την κοινότητα το ντύσιμο των δομικών στοιχείων με το χρυσόμαλλο Δέρας (ύφασμα στο χρώμα του δέρματος), όπου θα αναγεννηθούν, θα αναδομηθούν, επίσης την κάλυψη με πανί  της πρόσοψης του κτιρίου της ένδειξης εγκλεισμού (lockdown) και της απαγόρευσης εισόδου εξόδου, όπου ο χώρος της βίλας υπέστη αλλοτρίωση αφού λεηλατήθηκε.
Οπότε επέρχεται ξανά ένας εγκλεισμός αλλά αυτή τη φορά έχει στόχο να αφυπνίσει και να προκαλέσει το αντίστροφο.
Το ντύσιμο με πανί των γλυπτικών στοιχείων, όπως και της πρόσοψης είναι επίσης μια θρησκευτική πράξη κάτι σαν ιεροτελεστία, με βάση την μυθολογία και τα πιστεύω, σύμφωνα με τα οποία για να δώσεις σε κάτι νέα μορφή ή να το σώσεις, χρειάζεται πρώτα  να το θυσιάσεις. Το ντύσιμο με πανί μπορεί να αφαιρεί από το δομικό υλικό την όψη του αδιαπέραστου, την ορατή παρουσία ενός πράγματος (βίλα) ανθεκτικού, που υπερβαίνει την διάρκεια της δικής μας ζωής και να μεταβάλλει την κατασκευή από δομικό υλικό σε φάντασμα. Είναι ένα είδος αντίστροφης θυσίας. Να μετασχηματιστεί από μνημείο σε σημείο, σε ανταλλάξιμο αντικείμενο όπως τα εμπορεύματα, ειδικά τα τυλιγμένα αντικείμενα έργα τέχνης που τυλίχτηκαν και εξαφανίστηκαν από την βίλα σαν φαντάσματα εν μέσω νυκτός. Προκαλεί ένα πλήθος προβλημάτων της μνήμης και προκαλείται η αίσθηση του μυστηρίου καθώς κινείται στο μεταίχμιο του φανερού και του κρυμμένου, της προσδοκίας και της ματαίωσης, του μόνιμου και του εφήμερου, την διαλεκτική ανάμεσα στην παρουσία και την απουσία, στην εμπειρία και στα ίχνη της μνήμης. Με βάση τον Ντεκάρτ, η κατάκτηση της αλήθειας προέρχεται μέσα από την ολική ανατροπή των δεδομένων, δηλαδή ο δρόμος της αμφιβολίας είναι ο μοναδικός δρόμος που οδηγεί στην βεβαιότητα.

Με αναφορά στο φιλοσοφικό ρεύμα του Υπαρξισμού και τον Πωλ Σαρτρ, «Η Ύπαρξη προηγείται στην ουσία» και πιο συγκεκριμένα στο έργο του «Ο Υπαρξισμός είναι ένας ανθρωπισμός», αναδεικνύεται το θέμα της κοινωνικής υπευθυνότητας. Το ίδιο άτομο πρέπει να παίρνει τις αποφάσεις του με καλή την πίστη, δηλαδή ως προς το καλύτερο γι’ αυτόν και την κοινωνία, όπου αυτό έρχεται σε αντίθεση με την ήδη υπάρχουσα συντηρητική στάση της κοινότητας απέναντι σε κοινωνικά ζητήματα ένδειξης αυστηρότητας, βίας, πατριαρχίας, κουτσομπολιού, απουσίας τρυφερότητας, φόβου για τον «ξένο», δημόσιο στο ιδιωτικό. Η αδιαφορία της τοπικής κοινότητας για την σύγχρονη τέχνη – ηθικά επικίνδυνη.
Τα υλικά του έργου είναι ύφασμα ελαστικό ζέρσεϊ, στο χρώμα του δέρματος να δίνει την αίσθηση του σώματος, μεταβλητές διαστάσεις, χώρος επιτέλεσης ο χώρος κτίριο Ιόλα, αναφορά σε land art, conceptual art, μινιμαλισμός. Αναφορά στον καλλιτέχνη  Κρίστο, ο οποίος στο έργο του καλύπτει κτίρια, γέφυρες, μνημεία και άλλα αντικείμενα.
Ένα δεύτερο έργο που θα υλοποιήσω, είναι η μεταφορά των πρώτων εννοιών και χαρακτηριστικών της ιδεολογίας και της διαδικασίας της δράσης καθώς και του αποτελέσματος σε μια συγκεκριμένη μορφή-σώμα που εμπεριέχει σαν αρχή και τέλος, όλα ή τίποτα. Το ανθρώπινο όργανο της καρδιάς σε αμφισημία, ένα μαλακό γλυπτό από πανί ελαστικό ζέρσεϊ, που αποτελείται από δυο καρδιές ενωμένες, όπου οι αντλίες του αίματος θα μετατραπούν σε κέρατα κριαριού από σκληρό υλικό.

Κριάρι – εξουσία, δύναμη.
Καρδιά – συναισθήματα αγάπης και ένωσης.
Υπαινιγμός μεταξύ βλάβης και αποκατάστασης.
Αλλοτρίωση ως αυτοαλλοτρίωση, που πρέπει να ξεπεραστεί για να αναδυθεί το πραγματικό με βάση τον Λακάν.
Η καρδιά, ως λέξη και έννοια είναι γένους θηλυκό και τα αποτέλεσμα που γεννά είναι συναισθήματα, λειτουργία και την πεμπτουσία της Ζωής.
Με επιρροή από την φιλοσοφική και κοινωνιολογική προσέγγιση της Σιμόν ντε Μπουβουάρ για το έργο της «το Δεύτερο φύλο», ως γυναίκα καλλιτέχνης υπό το πρίσμα του υπαρξισμού, δίνω την δική μου ουσία, πραγμάτωση υπαρξισμού μέσα από το σώμα και συγκεκριμένα από το όργανο της καρδιάς που προκαλεί την λειτουργία του συναισθήματος που υποκινεί τη διαδικασία της γονιμότητας της ύπαρξης, ως υποκείμενο, αλλά και σαν συνειρμό την σεξουαλικότητα – ερωτισμό, την συναισθηματική ή ερωτική εναλλακτική δυνατότητα σε αντίθεση με την εξουσία -κριάρι.

Μάνθου Βερινία – Project: Ι-όλα ή τίποτα.
Η πρότασή μου αφορά εικαστικό έργο που ασχολείται πάνω σε δύο άξονες οπτικής και κατά συνέπεια συναισθηματικής αντίληψης.
Ο πρώτος άξονας έχει να κάνει με την οπτική του Ιόλα απέναντι στην τότε κοινωνία. Το πώς έβλεπε δηλαδή, ο ίδιος, μέσα από το παράθυρό του, τους περίοικους. Το πώς έβλεπε την στάση τους, απέναντί του, όσον αφορά τις συνθήκες που διαμόρφωναν, ακόμα και από την ίδια την στάση του σώματος τους. Ο δεύτερος άξονας, έχει να κάνει αντίστοιχα με την κοινωνία η οποία περιθωριοποιεί τον Ιόλα (όντας μια κοινωνία πατριαρχική και συντηρητική) αλλά ταυτόχρονα θέλει να «κοιτάξει» μέσα από το παράθυρό του τροφοδοτώντας τα κουτσομπολιά της εποχής.
Άρα το έργο μου θα έχει να κάνει με την λεπτή εκείνη, αόρατη (στο έργο δεν θα είναι) γραμμή που ορίζει το μέσα και το έξω. Την οπτική του Ιόλα αλλά και την οπτική της κοινωνίας ταυτόχρονα.
Με αυτόν τον τρόπο θα δώσω την δυνατότητα στον θεατή να μπει ο ίδιος τόσο στην θέση του Ιόλα, όσο και στην θέση ενός πολίτη που παρακολουθεί απ έξω αυτή την προσωπικότητα. Δηλαδή θα ήθελα ο θεατής μου να βιώσει συναισθήματα υπεροχής – όντας ιδιοκτήτης μιας υπεροχής βίλας, ταξικής διαφοροποίησης όντας άνθρωπος μορφωμένος και πολυταξιδεμένος, βρισκόμενος σε ένα προάστιο της Αθήνας- ταυτόχρονα με συναισθήματα αποκλεισμού, περιθωριοποίησης και υποβιβασμού από την δομή της τότε κοινωνίας.
Ο ίδιος ο θεατής μπορεί πολύ εύκολα να περάσει στον αντίποδα, να θαυμάσει το οικοδόμημα ως εξωτερικός παρατηρητής και να φανταστεί στιγμές πλούτου και αίγλης. Την ίδια στιγμή που θα προσπαθήσει να κοιτάξει αδιάκριτα και να προσπαθήσει να αποδομήσει όλη την προσωπικότητα του Ιόλα.
Τεχνικά χαρακτηριστικά έργου: τελάρο χαρτιού πλαισιωμένο σε παράθυρο της οικίας. Με ανοίγματα διαφόρων μεγεθών.